SOAL-JAWAB TUDJU PA KAMAHARDIKAAN SIN SULU

Posted by DZULASREE @ Asree Sug on Wednesday, April 28, 2010 0 ulasan

Tausug kaw raayat sin Sulu Sultanate atawa Filipino kaw? Way pa baya-baya in panji sin Philippines ini kiyabaakan awunna asal panji sin Tausug.

Ini pattah sin Tausug nagsayang sin panji kalasahan nila ha higad dagat sin Sug ha tahun 1933. Mayta' pa kita maghinang panji bahgu? atawakan tumabang kita mag patindug panji sin tau dugaing sin di' da kita parulihun nila? Magbalik kita niyu paka purul sin hula' bangsa agama taniyu kalasahan.


Bismillahirrahmanirrahim, Assalamualaikum warahmatullahi wabarokatuhu,

Piyamahalayak namu' in soal iban jawab ini pa manga kataymanghuran namuh ha supaya kahatihan iban kafahaman nila tuud in dan sin kamahardikaan sin Sultaniyah Sulu Dal Al-Islam natuh kalasahan. Sabab mataud in pangasubu pakaniya-kaniya dain ha hambuuk pa hambuuk, sarina in masuuk kaabutan namu' jawaban, sagawa' amin malayu'. Di' magka abut-abut in pangasubu sabab sigi-sigi in pag guni-guni, labi-luba' na amin pangasubu masakit dungugun salih jural iban jangki na in tingug sin kaibanan. Dih namuh na kaabjanan in jural iban bissara jangki sagawa' paawnun namuh sadja in jawaban "positif" bat naman di' lumu'ag in kangian.


UNU IN MAKSUD SIN SULTANIYAH SIN SULU?
  • In maksud tuud sin Sultaniyah, magpatindug sara' sin Allahu subhanahuwwataala ha babaw gumi bat in manusia tumaalluk pa Tag-epun. Di' makatindug in sara' bang way hula' iban pamarinta katindugan niya.
  • Sultaniyah sin Sulu bang anggalisun ta "Sultanate of Sulu" in maksud niya pamarinta sin Sulu. In pamarinta sin Sulu bukun sadja hat Sultan sagawa' lamud na in raayat halaum niya. Di' maaun in sultan bang way raayat. Di' mapabuntul makatindug maraw in pamarintahan sin raaayat bang way isab panghu' atawakan nakura' nila.
  • Sayyidina Umar Al-Khattab nag iyan "Di' makatindug in agama Islam malainkan patindugun sin jama'ah (raayat nag hahambuuk), way ma'ana sin hambuuk jama'ah malainkan piyaguhanan sin hambuuk nakura'. Iban way ma'ana sin hambuuk nakura' bang way pag taat sin manga tau miyamagad (raayat niya)"

KAHNU IN SULTANIYAH SIN SULU NAPATINDUG?
Halaum salasilah sin Sultaniyah mataud version bang tahun pila. Halaum salasilah sin ka Syarifan ngianan "The Rajah Baginda and the Ruling Sultans of the Sultanate of Sulu Archipelago" bahawa,
  • in Sultaniyah nakatindug na asal ha tahun 1300 Miladiyah kaagi hi Raja Baguinda 1st.
  • Ubus in sultaniyah nakapalima hi Raja Baginda 2nd ha tahun 1317-1337 pag nganan Tuan Syeikh Kimhar Aminullah.
  • Ha tahun 1337-1373, Sayyid Abu Bakar (apo' sin Rasulullah SAW dain ha hula' Arab) nakaratung pa Buansa hinang Sultan Shariful Hashim sin Buranun sabab siya ra in naka pa Islam hamanga bangsa Tamoai (Buranun) ha gimba. Marai' amuna ini in katagna' sin "KAJA" (Kerja, ha bahasa Malayo) sabab paljanjian sin Tamoai iban sin Shariful Hashim.
  • 1373-1379, hi Sultan Mohammad Pulalon dain ha Ipil, Maimbung.
  • 1379-1471, Sultan Kamaluddin ha Buansa Indanan, iban Sultan Alawaddin (Sila na marai' in timulak pa hula' Lannang nawafat ha Shan Dong. Kiyasulat in tulak nila pa China tahun 1417).
  • 1450-1480, hambuuk na isab Sayyid nakaratung pa Buansa in ngan niya Sayyid Abu Bakar, hinang sultan sin raayat misan di' kabayaan niya, gulalan niya Sultan Al-Hashim Syed Abu Bakar.
  • Hambuuk pa Salasilah kiyakaputan sin Council Of Regents in Sultaniyah timagnah ha tahun 1405 sin Shariful Hasyim Sayyid Abu Bakar, amu ini in kiyakaputan sin UTC sabab exist siya ha kabuk-bukan sin Historian.
  • Nalawa' in kawasa sin Sultanate ha tahun kawafat sin Sultan Muhammad Jamalul Kiram II ha tahun 1936.

MAYTA' NALAWA' IN SULTANATE IBAN HISIYU IN NAG LAWA'?
Pag wafat sadja sin Sultan Muhammad Jamalul Kiram II ha tahun 1936, in USA limamud, yusal nila hi Manuel L. Quezon ha tahun 1939 supaya "way na kawasa sin Sultanate of Sulu sabab hi Sultan Muhammad Jamalul Kiram II way anak usug". Hisiyu naman in nama'tal,
  • USA ha masa yadtu nakaingat in bulawan sin Sultaniyah sin Sulu ha laum lima hi Jamalul Kiram II awun bulawan punud 617,000 Ton Metric.
  • Yusal nila hi Quezon ha masa yadtu presiden siya sin Philippines supaya "papasun in kawasa sin Sultanate of Sulu" bat makawa' nila in bulawan punud ha tahun 1939.
  • Ha supaya di' katilasan in pag da nila bulawan pa guwa', piya'awun sin Melikan in War Wolrd 2nd ha tahun 1941-1945. In timabang ha USA amuna in England iban Vatican ha Italy. In nag tabang tuud ha Melikan manga Lannang Freemason dain ha Singapore sabab in labayan sin bulawan mawun muna pa Singapore ha masa yadtu, hangkan ayaw kita mainu-inu mataud Lannang Singapore ha Sug. Sabab kiyaingatan nila mayan in Tausug dayahan, nag huru-huru magtuy mawun pa Sulu.
  • USA-ENGLAND-VATICAN-Philippines-Lannang Mason Singapore <-- Sila na ini in nag lawa' sin Sultaniyah sin Sulu nag tabang-tabang.

AWUN BAHAH KAWASA NILA MANGLAWA'?
Bang mari ha kasabunnalan asal way kawasa nila mang lawa'. Way hak nila manglawa' katuh sin sila way misan nakaraug ha Sulu nag bunu'? Maksud "bunuh" dain di bunuh sin kamaasan ta, bukun bunuh sin MNLF bihaun.

Hangkan in Sulu Sultaniyah way kiyalungkupan. Sarina in manga bulawan yan misan "daslukun" nila katan, sagawah amin hulah ta Sulu kalasahan. Di' nila malawa' in hulah ta, sabab ha International Law in ukum-sakup sin lupa' labi-luba' na biyah sin Sulu hambuuk siya Empayar masa nakauna way "kiyalungkupan", ha sabab yadtu salama-lama (perpetual) ha Tausug in tagdapo.


MAYTA' IN SULU BIHAUN HA BABAAN SIN FILIPINAS?
Ha sara' International Law awun pagnganan "De Jure" (tagkapatut) iban "De Facto" (tagkawasa). In Sultanate of Sulu siya in tagkapatut (De Jure) ha Sulu sabab dain tagna' kaniya in lupa' iban siya ra in tagkawasa (De Facto) bang siya taga government. In problema nalawa' in government niya sabab in raayat niya "nalawa" nahinang "Filipino" na katan. Unu pa in parintahun bang way na "raayat mu"?

Awun raayat sagawa' raayat na sin Filipinas bukun raayat sin Sultanate of Sulu. Apabila in mahadjana' imakun na Filipino, meaning in namarinta kanila Philippines, hangkan biyutangan Mayor, Gobnul iban Sundalu Marin ha Sulu sabab in nangayu' hipabutang amura in jiyajagahan nila amin "Tausug" nag Filipino. Hangkan in "De Facto" sin Sulu bihaun Filipinas. Sumagawah yaakunan sin Philippines in Sulu asal in tagdapu "De Jure" Tausug iban Sultanate of Sulu ra.

Tausug in majoriti dain ha Zamboanga sampai pa Tawi-Tawi sagawa' way ra kawasa nila makapaig sin kangian. Hambuuk sunto'an, sabab sin di' na makapa ig, misan mag lamud na iban pagkakaunan BABOY ha Zamboanga City way ra mahinang sin Tausug Filipino. Nabiaksa na hangkan way na inu-inu. Sambat sin kaibanan "Uso ra in bi'as". Hangkan subay ra hibalik in kawasa sin Sultanate of Sulu bat makapagbaya' in MUSLIMIN.



BIYADDIIN IN LABAY BAT MAKA'IG DAIN HA NGAN "FILIPINO"?
Bang in Tausug makaig na dain ha ngan "Filipino" in maksud "nakawa" na. Mahardika' na kita, amurakuman in kalagihan magtipun maghambuuk magpataud sin raayat Sultanate of Sulu. Way hak sin Filipinas lumang katu' magsambi' Citizenship dain ha Filipino pa Tausug, sabab halaum sin International Law, yakni nabilang halaum sin Human Right "In manusiya' awun hak mamindahi sin citizenship niya". Yan in sara' sin dunya.

In Philippines way namissuku' katu', sagawa' kita in nag papissuku' sin baranta "nag Filipino" bat kita kapamarintahan sin Filipinas. Bang sadja ini "biyugit" ta in Citizenship sin Filipino biyah sin hinang limabay-labay yaun sin UTC ha Tianggi, iban yagaran sin katan bangsa Sug, adlaw yadtu ra maka Declare Independen na in UTC.

Hapagmahalayak sin Kamahardikaan si Philippines 1946 ha nakauna yadtu ha way lamud sin Sulu Archipelago. In saksi' nila USA ha masa yadtu sabab diyagang in hula' Filipina pa Melikan, hawpu' niya Melikan da in nakalungkup kanila.


31 Ogos 1957 pagpamahalayak sin Kamahardikaan Malaya (bukun pa Malaysia). In Malaysia nahinang subay na nakasud in Sabah (North Borneo), iban Sarawak ha pitsa 16 September 1963. In nahinang nila saksi' British, sabab hula' British in naka lungkup kanila. In pag pamahalayak sin Kamahardikaan ta ha pitsa 17 Nov yan way saksi' manglulungkup sabab way kita kiyalungkupan.


DI' DA MAMATAY IN FILIPINAS BANG HI BUGIT IN FILIPINO CITIZENS?
Bang yan patayun malugay na in UTC piyatay iyubus ha tahun 2007 pa ha pag parade pag patindug nila Panji iban ha waktu nag sunug sila sin citizenship iban kapatut Philippines. Yan halaum sara' sin International Law manjari mamindahi Nationality, bang sila mamatay mara sila bissarahun pa International. Bang sila di' mara bihaun ha susungun dahun da sila guyurun sin Tausug pa International Court.


Tausug nag sunug sulat lahil, sairulla, passport, iban voter card sin Filipino. Way mahinang sin Philippines tahan mag kullap-kullap. In Tausug register ha Sultanate of Sulu bang sila asubuhun sairulla sin Sundalu Marin, hipakita' nila sadja in sulat lahir United Tausug Citizens, way ra mahinang sin Marin tahan magkisi'-kisi'.


In katan hula' bihaun nag hinang sara' "di' manjari mag DUAL Citizenship", awun bagay ku Lannang ha Kuala Lumpur, pagga siya malugay na didtu ha Canada kiyadihilan na siya Citizen Canada. Pag uy' niya mari pa Malaysia miyadtu sadja siya pa counter sin JPN nag luun "form" iyuli' niya in Malaysian IC iban Passport niya. Mayta' siya way piyatay sin Malaysia? Sabab amuyan in sara'.

Humagdir pa laud manusiya' ha Kapitol, Jolo, Sulu ha pitsa 17 November 2010 susungun.


BIYADDIIN IN KAMAHARDIKA TA HA 17 Nov INI SIN YAUN PA IN PHILIPINES?
In pagpabalik sin Kamahardikaan ini bukun sadja maglatahan mag pabahu' sin asang kadtu mari, sagawa' in kalagihan hinangun tuud in kalalagihan. Muna-muna magtipun sin manusia' dihilan sila katas-katas Sulat Lahil ampa sila dihilan ID pangilahan kanila, bahawa in sila mabaya' tuud tumaayun lumamud sin hipabalik in Kamahardikaan. Bang international dumatung pa Sulu umasubu pila in raayat sin UTC, amuyan in hipa kita' ta.
  • In UTC/P bihaun awunna 40,000 tau dain ha kapu'an sin Sulu sampay pa Sabah abut sampay pa Kuala Lumpur, Malaka iban Johor, sampai pa bihaun way hali in pag register maggaganap tau. Ha pitsa 17 November yan, magtipun in manga mahadjana' Tausug Citizens duun ha Buansa mahinang laud manusiya', mag parade sila muna ampasila mawun pa Kapitol mag "Declare" sin KAMAHARDIKAAN.
  • Ubus yadtu in Peace Keeper ta atawa Polis sin Tausug manaw na sila ha Tianggi iban Walky Talky nila sibi'-sibi' nag dara kahuy batota (sabab di' pa manjari mag kaput sinapang), in jagahan nila amin manga trisikol atawa tamaraw taga panji Sulu Sultanate.
  • Sasuku' sin taga panji in sila kimakawa' laysen ha Sulu Sultanate. Sasuku' sin masi-masi pa Filipino yan bahala' na kanila. Bang gumuwa' in Philipines dain ha Sulu ampa sumud in international manghindu' sin pag parinta. Bang di' da gumuwa' in Philipines, in labas ini mag lamud lamugay. Jagahan sin Filipina in Citizens nila, jagahan sin Tausug isab in raayat nila.
Andu' kailu in Tausug, ubus pitsa 17 Nov ini, in Peace Keepers (Polis Tausug) manaw na pa laum Tianggi iban batota nila matuud. Way pa sinapang, sabab subay na awun daakan daing ha Sultanate of Sulu manjari duma sinapang ampa manjari sinapangan in Peace keepers.

Mangdaug nasadja in Tausug sabab adlaw-adlaw maggaganap da in tau. Iban makatatas da in Tausug tumuku sabab in mahadjana' 40,000 tau tumabang da maggastu ha Tumpung Kamahardikaan nila. In guna sin Tumpung Kamahardikaan "tumuku in raayat ha pamarinta sin Sulu salagi' di'pa kilahun sin United Nation". Amu paka kilahun, misan in di' subay da tuyun sin Sultanate of Sulu mamarinta. Asal da way ra mahinang sin philippines.


ASREESULU

|

Post a Comment

Subscribe to: Post Comments (Atom)